Halk dilinde eğri çarpık dişlerin düzeltilmesi anlamına gelen ortodonti, bilimsel olarak diş ve çenelerdeki düzensizliklerle uğraşan bir bilim dalıdır. Dişlerde ve çenelerde meydana gelen düzensizlikleri düzeltmek için uygulanan tedavidir. Ortodontik tedavi, gelişmiş ülkelerde dişhekimliğinin en ön sırasında yer alan tedavi tekniğidir. Diş düzensizliklerinin neden olduğu periodontal problemlerinin meydana getirmesini engeller, iyi bir ağız hijyeni için ortam hazırlar. Dişler düzeldikçe çenelerin kapanışıda düzeleceğinden çene eklemlerinde meydana gelen ağrılar, zorlanmalar ve tıkırtı şeklindeki sesler ortadan kaldırılır ya da bu olumsuzlukların hiç oluşmamasını sağlar.

Genel kabul gören ortodonti dünyasının görüşüne göre 7 yaş civarında olan her çocuk mutlaka ortodontik bir muayeneden geçirilmelidir. Çünkü bu yaşlarda daimi azı dişler ile kesici dişler geldiğinden çapraşıklık, ters kapanış, yer darlığı ve diğer sorunlar görülebilmektedir. Bu sebeple ortodonti uzmanı yaptığı muayene sonucunda ortodontik problemler erken dönemde teşhis edebilir.

Ortodontik tedavi faz 1 ve faz 2 olmak üzere ikiye ayrılır. Faz 1, genellikle süt dişlerinin ve kalıcı dişlerin bir arada bulunduğu karışık dişlenme sürecinde yapılan tedavileri kapsar. Faz 2 de ise ağızda hiç süt dişi kalmamış ve daimi dişler süt dişlerin yerini almıştır. Bu süreçteki tedavilerin hepsi faz 2 olarak değerlendirilir.

Erişkinlerde Ortodontik Tedavi

Yetişkinlerde ortodontik tedaviler için belirli bir yaş sınırı yoktur. Eğer ihtiyaç duyulmuşsa her yaşta ortodontik tedavi yapılabilir. Erişkinlik döneminde çene kemiği büyümesini tamamladığından tedavi ancak bu kemiğin izin verdiği şekilde yapılabilmektedir. Yine erişkinlerdeki çene uyumsuzluğu ortodontinin yanı sıra estetik cerrahi yöntemlerini ve ortognatik cerrahiyi de gerekli kılabilir.

Bununla birlikte yetişkinler sosyal konumlarından dolayı tedavi süresince fark edilmediği için görünmez braketler kullanmak da isteyebilirler. Bunun için hastanın estetik kaygılarına uygun olarak görünmeyen şeffaf plaklar veya diş renginde braketler kullanılabilir. Yine dişlerin iç yüzeylerine yapıştırılan “lingual braket” de bu sebeple yetişkin hastalara daha fazla kullanılmaktadır.

Birçok yetişkin hastada diş kayıpları sonrasında oluşan boşluklara diğer dişlerin kayması sonucunda dişsel asimetriler oluşabilir ve bu asimetriler sonucunda hasta ortodontik tedaviye ek olarak protez restorasyona, implanta veya buna benzer cerrahi işlemlere de ihtiyaç duyabilmektedir.

Ortodontide diş teli tedavisi diğer tedavi yöntemlerine göre daha uzun bir süreci kapsar. Çünkü diş telleri diş köküne zarar vermeyecek şekilde hafif aynı zamanda dişi rahat hareket ettirecek kadar da güçlü kuvvetler verme özelliğine sahip olmalıdır. Diş teli takılıp tedavi sürdürülürken hekiminiz diş köklerine zarar vermemek için bu telleri ve verdiği kuvveti büyük bir hassasiyetle ayarlar.

Diş teli tedavisinin ne kadar süreceğini bireyin yaşı, uygulanan tedavinin biçimi etkiler. 7-10 yaş arasında daha çok basit hareketli diş telleri yani hareketli apareyler tercih edilirken bu uygulama yaklaşık 9-14 aylık bir süreçte tamamlanacaktır. Braket yani sabit diş telleri ile yapılacak tedavi ise ortalama 6-28 aylık bir sürece yayılarak tamamlanır. Bu değişkenliğin nedeni diş teli tedavisi uygulamasının her bireyde gelişiminin farklı boyutlarda seyretmesidir. Yani bireyin gelişimi, iskelet ve kas sistemi ve dişlerdeki çapraşıklık oranı tedavinin seyrini tamamen değiştirebilmektedir.